Cố vấn chuyên môn: PGS. TS. Trương Thị Xuân Liên.
Trưởng phòng xét nghiệm: BS. CK1 Trần Tôn.
Nhân sự: 12 (01 PGS.TS, 03 ThS, 01 BS.CK1, 05 CN, 01 KTV, 01 YC)
Lịch sử:
- 1989: phòng Xét Nghiệm HIV/AIDS đầu tiên ở khu vực phía Nam được thành lập tại viện Pasteur Tp. HCM. Đây cũng là nơi phát hiện ca nhiễm HIV đầu tiên của Việt Nam (1990).
- 1994: Phòng Xét Nghiệm HIV/AIDS - Viện Pasteur Tp. HCM được Bộ Y Tế công nhận là phòng Xét Nghiệm chuẩn thức của khu vực phía Nam.
- Kể từ khi thành lập, đơn vị luôn đi tiên phong trong việc xây dựng và triển khai các kỹ thuật mới tại Việt Nam. Và hiện nay, phòng Xét Nghiệm HIV/AIDS - Viện Pasteur Tp HCM được xem là đơn vị triển khai đầy đủ nhất các kỹ thuật xét nghiệm trong chẩn đoán, lượng giá và theo dõi bệnh nhân nhiễm HIV/AIDS trong cả nước.
- Bộ phận xét nghiệm Phân tích kiểu gien HIV kháng thuốc (HIV DR genotyping) đã được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đánh giá và công nhận là Phòng xét nghiệm đạt chuẩn Quốc gia (National laboratory for HIVDR genotyping) từ năm 2012.
Với mong muốn phục vụ bệnh nhân, khách hàng tốt nhất, chúng tôi đã xây dựng phòng xét nghiệm theo tiêu chuẩn chất lượng ISO và đã được Văn phòng công nhận chất lượng –Vilas thuộc Tổng cục tiêu chuẩn đo lường chất lượng công nhận đạt tiêu chuẩn TCVN ISO 15189: 2007 mang mã hiệu VILAS Med 015.
Chứng chỉ công nhận ISO Quyết định công nhận
Chức năng – nhiệm vụ:
- Thực hiện các xét nghiệm theo yêu cầu: bao gồm tất cả các xét nghiệm trong chẩn đoán, lượng giá và theo dõi bệnh nhân nhiễm HIV/AIDS, viêm gan siêu vi B, C và CMV, . . . (trong năm 2009 đã thực hiện tổng cộng 65 621 lượt xét nghiệm các loại)
- Giám sát dịch tễ nhiễm HIV/AIDS cho khu vực phía Nam.
- Giám sát hoạt động, huấn luyện - đào tạo kỹ thuật xét nghiệm HIV/AIDS cho đội ngũ nhân viên y tế các tỉnh thành trong khu vực phụ trách; giúp xây dựng và củng cố hệ thống phòng xét nghiệm được phép khẳng định trường hợp HIV dương tính theo tiêu chuẩn của Bộ Y Tế.
- Nghiên cứu khoa học: thực hiện các nghiên cứu cơ bản và nghiên cứu ứng dụng trong lĩnh vực HIV/AIDS, viêm gan siêu vi B, C, và CMV . . .
Hoạt động chuyên môn:
1- Xét nghiệm thường quy:
1.1- Labo Huyết Thanh:
Với hệ thống máy ELISA tự động Evolis: thực hiện các xét nghiệm tìm kháng thể kháng HIV theoqui định của Bộ Y Tế, xét nghiệm tìm kháng thể kháng HIV-1 bằng kỹ thuật Western Blot.
Hình 1: Hệ thống máy ELISA tự động Evolis
1.2- Labo Miễn Dịch Tế Bào:
Với hệ thống máy đo dòng chảy tế bào FacsCalibur thực hiện các xét nghiệm đếm tế bào Lympho TCD4/CD8 và phân tích các dấu ấn miễn dịch trên bề mặt tế bào: NK, CCR5, CXCR4, CD19, . . .
Hình 2: Hệ thống máy đo dòng chảy tế bào FacsCalibur
1.3- Labo Virus:
Với hệ thống labo an toàn cấp 2 (P2): thực hiện nuôi cấy và phân lập virus.
1.4- Labo Sinh Học Phân Tử:
- Hệ thống máy tách chiết Acid Nucleic tự động MagNA Pure và Realtime PCR ABi 7500: thực hiện các xét nghiệm DNA PCR để chẩn đoán sớm nhiễm HIV cho trẻ sinh ra từ mẹ nhiễm HIV, xét nghiệm đo tải lượng virus HIV giúp lượng giá và theo dõi bệnh nhân nhiễm HIV/AIDS; xét nghiệm PCR định tính và định lượng HBV giúp lượng giá và theo dõi bệnh nhân nhiễm HBV; xét nghiệm PCR định tính và định lượng HCV giúp lượng giá và theo dõi bệnh nhân nhiễm HCV; xét nghiệm PCR định tính và định lượng CMV giúp chẩn đoán tái hoạt và lượng giá, theo dõi bệnh nhân nhiễm CMV, . . .
Hình 3: Hệ thống máy tách chiết Acid Nucleic tự động MagNA Pure
Hình 4: Hệ thống máy Realtime PCR ABi 7500
- Hệ thống máy giải trình tự gene CEQ 8000: thực hiện việc định týp gene kháng thuốc HIV trong theo dõi bệnh nhân HIV/AIDS đang điều trị bằng ARV, định týp gene kháng thuốc HBV trong theo dõi bệnh nhân đang điều trị bằng thuốc kháng virus. định týp HCV giúp tiên lượng điều trị.
Hình 5: Hệ thống máy giải trình tự gene CEQ 8000
2- Nghiên cứu khoa học:
Đơn vị nhận được sự hỗ trợ và hợp tác của Viện Pasteur Paris và Cơ quan Quốc Gia Nghiên Cứu về HIV/AIDS và các virus gây Viêm Gan – Cộng Hòa Pháp (ANRS). Bên cạnh các nghiên cứu ứng dụng để triển khai kỹ thuật và cải thiện các quy trình chẩn đoán: HBV, HCV, HIV bằng các phương pháp sinh học phân tử, phòng xét nghiệm HIV/AIDS còn thực hiện các nghiên cứu cơ bản như: tìm hiểu các chỉ số sinh học của tế bào lympho ở người bình thường, các nghiên cứu giám sát nhiễm HIV và kháng thuốc. Tiêu biểu nhất trong các nghiên cứu đó là nghiên cứu về tính đề kháng tự nhiên ở những người có yếu tố phơi nhiễm cao nhưng không nhiễm HIV. Nghiên cứu này cung cấp những thông tin quan trọng cho quá trình nghiên cứu thuốc điều trị và tạo vaccine và đã được trao Giải nhất Hội Thi “Sáng Tạo Kỹ Thuật Toàn Quốc lần thứ 8” (2004-2005).
Các hệ thống ngoại kiểm đang tham gia: (EQA)
- CDC – Hoa Kỳ: các kỹ thuật xét nghiệm huyết thanh tìm kháng thể kháng HIV, xét nghiệm chẩn đoán sớm nhiễm HIV cho trẻ em từ mẫu máu lấy trên giấy thấm (DBS).
- NIH – Hoa Kỳ: các kỹ thuật xét nghiệm đo tải lượng virus HIV-1, định týp gene kháng thuốc HIV.
- NRL – Úc: định týp gene kháng thuốc HIV và trong 2010 sẽ tham gia cho các xét nghiệm định tính và định lượng HBV và HCV.
- ANRS – Pháp: các kỹ thuật xét nghiệm đo tải lượng virus HIV-1, định týp gene kháng thuốc HIV.
- QASI – Canada: kỹ thuật đếm số lượng tế bào Lympho T CD4/CD8.
- CoE – Thái Lan: kỹ thuật đếm số lượng tế bào Lympho T CD4/CD8.
Hướng phát triển:
- Đang tiến hành xây dựng phòng xét nghiệm đạt chuẩn ISO 15189:2007; đồng thời hoàn thiện phòng
xét nghiệm kháng thuốc HIV để trở thành labo chuẩn thức theo tiêu chuẩn của Tổ Chức Y Tế
Thế Giới (WHO).
- Ứng dụng các kỹ thuật SHPT để xác định các tác nhân gây bệnh khác.
- Góp phần nâng cấp hệ thống phòng xét nghiệm HIV/ AIDS cho khu vực phía Nam.
Hình ảnh các máy móc Xét nghiệm HIV:
Hệ thống Định lượng Virus (Viêmgan B, C, HIV) tựđộng COBAS AmpliPrep/COBAS TaqMan 48
Hệ thống phân tích kiểu hình tế bào 6 màu BD FACSCanto™ II
Máy tách chiết Acid Nucleit 96 Model MagNA Pure 96
Máy tách chiết Acid Nucleitc tự động MagNA Pure 96
Hệ thống ELISA tự động ETIMAX 3000
Hệ thống Real Time PCR